توضیحات
منوترون
منوترون® (منوتروپین) گنادوتروپین انسانی است که برای تحریک تخمکگذاری در خانمهایی که تحت درمان ناباروری هستند، استفاده میشود. این دارو همراه با هورمون جفتی انسانی (hCG) تجویز میشود.
موارد مصرف منوترون
رشد فولیکولهای تخمدان و القای تخمکگذاری در خانمهایی که نقص عملکرد اولیه تخمدان ندارند.
شکل دارویی منوترون
پودر لیوفیلیزه حاوی 75 واحد فولیتروپین (FSH) و 75 واحد هورمون محرک جسم زرد (LH) برای تهیه محلول جهت تزریق عضلانی یا زیر پوستی
نحوهی آمادهسازی منوترون
- دستهایتان را با آب و صابون بشویید و خشک کنید.
- پوشش پلاستیکی سر یک ویال دارو و یک ویال حلال را برداشته و بر سر آنها پد الکلی بکشید.
- با استفاده از یک سرنگ 2 سیسی، 1 میلیلیتر حلال را از داخل ویال با سرپوش سفید رنگ به داخل سرنگ بکشید.
- سرنگ حاوی حلال را وارد ویال حاوی پودر دارو با سرپوش سبز رنگ کرده و حلال را به داخل آن تزریق کنید.
- بدون خارج کردن سرنگ، ویال را به آرامی تکان دهید تا محلولی شفاف، عاری از ذره و حباب تشکیل شود (از هم زدن شدید دارو خودداری کنید). سپس کل محتوای ویال را به داخل سرنگ بکشید.
نحوه تزریق منوترون
منوترون® را بلافاصله پس از آمادهسازی باید تزریق کنید. هر ویال تنها برای یک بار مصرف میباشد؛ باقیمانده محتویات آن را پس از مصرف دور بریزید.
بیمارانی که نیاز به یک تزریق از چند ویال منوترون® دارند میتوانند برای تهیه محلول، تا ۶ عدد ویال منوترون® را با یک میلیلیتر حلال حل کنند.
منوترون® به صورت عضلانی و یا زیر پوستی قابل تزریق است.
بهتر است از اطراف ناف (حداقل با فاصله 3 سانتیمتر از ناف) برای تزریق زیر پوستی استفاده کنید. برای کاهش واکنشهای حساسیتی محل تزریق، هر روز قسمت متفاوتی از شکم را انتخاب کنید. محلی که برای تزریق انتخاب شده است نباید دردناک، کبود یا قرمز باشد.
برای تزریق زیر پوستی، زاویه سوزن نسبت به سطح پوست ۹۰ درجه (در افراد لاغر 45 درجه) و برای تزریق عضلانی زاویه سوزن نسبت به سطح پوست ۹۰ درجه میباشد. وارد کردن سریع سوزن درد کمتری به دنبال دارد.
در تزریق عضلانی، اگر سوزن در محل مناسبی وارد شده باشد به سختی میتوان پیستون را عقب کشید. در صورت ورود خون به سرنگ، سوزن را بیرون آورده و یک پد الکلی را به محل تزریق فشار دهید تا خونریزی متوقف شود.
پس از تزریق دارو و بیرون آوردن سوزن، ماساژ دادن آرام محل تزریق همراه با کمی فشار ضمن تسهیل پخش دارو، به تسکین درد کمک میکند.
سرنگ و هر ویال تنها برای یک بار مصرف میباشند. پس از استفاده، آنها را به روش مناسب دور بریزید.
فراموش کردن یک دوز منوترون
در صورت فراموش کردن یک دوز منوترون®، با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف بیش از حد منوترون
به جز تحریک شدید تخمدان، اطلاعات زیادی در خصوص عوارض ناشی از مصرف بیش از حد منوترون® وجود ندارد.
موارد نیازمند پایش در زمان مصرف منوترون
- پایش سطح استرادیول
- سونوگرافی به منظور بررسی وضعیت رشد و تکامل فولیکولها
از آنجایی که استفاده از آزمونهای مختلف ارزیابی تکامل فولیکول و تخمکگذاری بیشتر وابسته به نظر پزشک میباشد، نمیتوان بر استفاده از آزمون خاصی تاکید کرد و بایستی پزشک آزمونی را انتخاب کند که با آن آشنایی کامل دارد.
موارد منع مصرف منوترون
- بارداری
- سابقه حساسیت به منوتروپینها
- نارسایی کنترلنشده غده آدرنال و تیروئید
- جراحت ساختاری داخل جمجمهای (مانند تومور غده هیپوفیز)
- بزرگ شدن تخمدان یا وجود کیست (به جز افراد مبتلا به تخمدان پلیکیستیک)
- وجود نشانههای ناباروری که ارتباطی به عدم تخمکگذاری نداشته باشند.
- افرادی که سطح فولیتروپین بالایی دارند؛ این مسئله نشانه نقص اولیه تخمدان است.
هشدارها و موارد احتیاط مصرف منوترون
- منوترون® باید توسط پزشک متخصص اختلالات ناباروری تجویز شود.
- حین و پس از درمان با منوتروپین ممکن است سندروم تحریک بیش از اندازهی تخمدان رخ دهد. اگرچه این عارضه جزئی بالقوه از فرآیند تحریک تخمدانها با داروهای مورد نیاز در روشهای کمک باروری است، با این حال باید به صورت هوشیارانه علائم مربوط به این عارضه را مد نظر قرار دهید تا در صورت بروز آن، سریعاً اقدامات لازم تحت نظر پزشک انجام گیرد. در اغلب موارد این سندرم پس از توقف درمان بروز کرده و تقریبا پس از ۷ تا ۱۰ روز احتمال بروز آن به اوج خود میرسد. در صورت بروز حالت شدید این سندرم، باید درمان متوقف و بیمار بستری شود.
مصرف منوترون در دوران بارداری و شیردهی
- مصرف منوترون® در دوران بارداری ممنوع است.
- مشخص نیست که منوترون® در شیر مادر ترشح میشود یا خیر. به دلیل احتمال بروز عوارض جدی در کودک شیرخوار، پزشک با در نظر گرفتن اهمیت دارو برای مادر نسبت به قطع منوترون® یا توقف شیردهی تصمیم میگیرد.
عوارض جانبی منوترون
هر دارو به موازات اثرات مطلوب درمانی، ممکن است باعث بروز برخی عوارض جانبی ناخواسته شود، البته که این عوارض در تمام افراد دیده نمیشود. از جمله عوارض احتمالی این دارو عبارتند از:
- درد و گرفتگی عضلات شکم، احساس پری یا بزرگ شدن شکم
- التهاب، درد و واکنشهای محل تزریق
- سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (نشانههای آن عبارتند از: درد متوسط تا شدید شکمی، بزرگ و سفت شدن شکم، حالت تهوع و استفراغ)
- بارداریهای خارج رحمی
- ناهنجاریهای مادرزادی در نوزاد
- احتمال چندقلو زایی
- عوارض عروقی و ریوی
تداخلات دارویی منوترون
در مورد مصرف منوترون® به همراه دارو یا مکملهای دیگر با پزشک یا داروساز مشورت شود.
بستهبندی منوترون
هر بسته حاوی 4 عدد ویال حاوی دارو به صورت پودر لیوفیلیزه و 4 عدد ویال حاوی حلال (سدیم کلراید) میباشد.
شرایط نگهداری منوترون
- دارو را دور از دید و دسترس کودکان قرار دهید.
- دارو را در دمای کمتر از 25 درجه سانتیگراد، دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
- دارو تا پایان ماه ذکر شده در تاریخ انقضای بسته بندی قابل استفاده است. از مصرف و نگهداری داروهای تاریخ گذشته خودداری کنید.
- دارو را تا زمان مصرف در بستهبندی اصلی خود نگهداری کنید.
منابع
- http://www.medicines.org.uk/emc
- Menotropins: Drug information, UpToDate 2023